In het najaar van 2018 voegde het Emile Van Dorenmuseum een klein schetsboek van de hand van Ludovic Janssen (1888-1954) aan zijn collectie toe.
Op de eerste pagina van het schetsboek lezen we ‘A Irma, Virginie et Pol Lowis avec mon bon souvenir.’ Janssen en familie Lowis waren goed bevriend, dat weten we ook uit enkele foto’s die we bewaren waarop ze samen afgebeeld staan. Vermoedelijk ontmoette Janssen de familie Lowis op zoek naar een verblijf. De familie Lowis-Claesen baatte namelijk aan het begin van de 20e eeuw in het centrum van Genk, gelegen in de schaduw van de toenmalige Sint-Martinuskerk, café-restaurant Cambrinus uit. Ze verhuurden er ook enkele kamers. Janssen was een bijzonder frequent bezoeker aan Genk en zijn landschap tijdens het interbellum, en zocht zijn vrienden soms meermaals per jaar op.
Nadat ze de horecazaak stopzette, bouwde de familie Lowis een villa aan de Weg naar As. Aan de muren van deze villa hingen verschillende schilderijen van Ludovic Janssen. Het schetsboekje zelf vond er een veilig onderkomen in de lade van een klein tafeltje, in de toegangshal van de villa, links als je binnenkwam. Dit weten we zo specifiek, dankzij de laatste eigenaars van het schetsboekje, die het van de familie Lowis kregen.
Het schetsboek zelf telt vandaag nog negenentwintig pagina’s. De met stof beklede kaft heeft ook klein lusje voor een pen of potlood. Verschillende vellen papier zijn uit het schetsboek gescheurd of geknipt. Het schetsboekje is te dateren 1925-1926. Het merendeel van de tekeningen in het boekje zijn gemaakt in Genk en omgeving.
Hoewel Ludovic Janssen vooral bekend is als landschapschilder, kon hij ook bijzonder goed mensen portretteren. In enkele tekeningen herkennen we Pol Lowis en ook één van zijn zussen is afgebeeld, maar we weten niet zeker of het Virginie dan wel Irma is. Ook hun moeder is in enkele schetsen goed herkenbaar. Interessant zijn ook de snelle potloodschetsen die Janssen maakte van het leven in Genk anno 1926, zoals van een kapper in Genk, van enkele kaarters aan een cafétafeltje en van een landschapschilder en plein air. Helaas is ook niet af te leiden welke schilder Janssen in enkele potloodtrekken in zijn schetsboekje neerzette. Ook een kleine schets van een bloem, een slapende hond en een hand vinden we tussen de tekeningen terug.
Het merendeel van de schetsen zijn landschappen, vaak weidse zichten met hoge wolkenluchten. De specifieke plaatsaanduidingen in potlood, soms samen met een datum, lijken te bewijzen dat Ludovic Janssen vertrouwd was met de omgeving. Zo tekende hij in Termien (‘Termine’, zoals Janssen het zelf schreef), in Gelieren en in Klotbroek (‘Clotsbroeck’). Soms staat er simpelweg 'Genck'. Van één van deze Genkse tekeningen, een holle weg met enkele bomen naast, kennen we ook het schilderij dat Janssen op dezelfde plek, en in hetzelfde jaar (1926) maakte. Dit schilderij wordt in privébezit bewaard. Op meerdere tekeningen schreef hij simpelweg 'Campine' en in de omgeving van As (hij schreef 'Asch') tekende hij twee hoevezichten.
Hoewel een kleinnood bevat het schetsboek van Ludovic Jannsen een boeiende blik op Genk en zijn landschap, en is het één van de vele getuigen van de rijke geschiedenis van de landschapschilders in Genk actief waren.
Foto's:
- Het schilderij met berken van Ludovic Janssen links (bewaard in privébezit) bevat op de achterzijde de info 'Chemin creux, Genck, 1926'. De schets uit datzelfde jaar is duidelijk op dezelfde plek ontstaan, en vermoedelijk een voorbereidende schets voor het doek, dat mogelijk later in zijn atelier in Luik ontstond.
- De drie schetsen komen uit een schetsboek van Ludovic Janssen. Bovenaan links herkennen we Pol Lowis, en daaronder zijn moeder. De schets onderaan toont één (of misschien beide?) zussen Irma en/of Virginie Lowis. De tekening rechtsboven toont een kapper in volle actie, en is ook gedateerd 1926.
- Links op de groepsfoto staat Virginie Lowis, met haar moeder (Catherina Claesen) in de arm. Daarnaast herkennen we Irma Lowis. Uiterst rechts, met hoed en pijp, is landschapschilder Ludovic Janssen en naast hem (met strikje) is Pol Lowis. De man boven op de paal zou DeGé (?) heten, en zijn vrouw staat naast hem. Zittend is een zekere Alexis Jamar, aldus een familielid die deze foto schonk ter aanvulling van de collectie van het Emile Van Dorenmuseum.
